پیگیری سهام عدالت متوفیان
وراث پس از اطمینان از وضعیت سهام عدالت شخص متوفی و انجام مراحل مربوط به انحصار وراثت سهام وی، امکان ورود به فرآیند دریافت دارایی متوفی را خواهند داشت. در ادامه نحوه پیگیری تشکیل پرونده انحصار وراثت و اقدامات لازم برای دریافت سهام عدالت شخص متوفی را شرح می‌دهیم.
پس از آغاز آزادسازی سهام عدالت در ابتدای سال ۱۳۹۹، امکان انتخاب روش مستقیم یا غیرمستقیم دریافت آن برای افراد فراهم شد. در صورتی که روش دریافت سهام عدالت شخص متوفی به صورت غیرمستقیم و تاریخ فوت وی، پیش از ۱۳۹۹/۰۵/۰۱ باشد (در حال حاضر، امکان پذیرش وراثی که تاریخ فوت متوفی آنان بعد از ۱۳۹۹/۰۵/۰۱ باشد، وجود ندارد)، لازم است مراحل زیر انجام شود:
در ابتدا متقاضی (یکی از وراث) باید به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه مراجعه کند. سپس با وارد کردن کد ملی و تاریخ تولد در پنجره «امور سهام عدالت متوفیان» و بخش «استعلام نوبت تشکیل پرونده»، از این موضوع که آیا زمان تشکیل پرونده متوفی فرا رسیده است یا خیر اطمینان پیدا کند. چنانچه زمان تقسیم نرسیده باشد، متقاضیان باید منتظر نوبت تشکیل پرونده خود باشند. سپس یک نفر از وراث به همراه مدارک لازم، به شعب منتخب کارگزاری ها یا شعب بانک‌های منتخب (بانک‌های ملی، ملت، تجارت و پارسیان) مراجعه کند.
پس از مراجعه به شعب منتخب کارگزاری ها یا سایر مراکز ذکرشده و انجام اقدامات لازم مربوط به انحصار وراثت سهام عدالت، می‌توانید روند پیگیری امور را از طریق سامانه ذینفعان بررسی کنید. برای این کار، ابتدا وارد درگاه یکپارچه ذینفعان شوید و گزینه «امور سهام عدالت متوفی» را انتخاب کنید. سپس، اطلاعات پرونده خود را در بخش «استعلام وضعیت پرونده» مشاهده خواهید کرد.
مدارک لازم
۱- کارت ملی و صفحه اول شناسنامه متوفی. (در صورتی که متوفی شناسنامه و یا کارت ملی نداشته باشد، ارائه گواهی فوت یا کپی برابر اصل گواهی فوت نیز به عنوان جایگزین کارت ملی و شناسنامه قابل قبول خواهد بود.)
۲- اصل یا کپی برابر با اصل کارت ملی و صفحه اول شناسنامه تمامی وراث تعیین شده در گواهی حصر وراثت. (رسید متقاضی کارت ملی یا گواهی شماره ملی دارای مهر سازمان ثبت احوال، به عنوان جایگزین کارت ملی قابل قبول است)
۳- در صورتی که شرایط زیر برقرار باشد، ارائه تمامی صفحات شناسنامه متوفی و وراث الزامی است :
الف) مادر فرد متوفی جزو وراث باشد.
ب) فرد متوفی یا وراث، نام یا نام خانوادگی خود را تغییر داده باشند.
ج) در صورتی که فرد متوفی، تعدد زوجین داشتند.
۴- اصل یا کپی برابر با اصل گواهی حصر وراثت متوفی. ( لازم به ذکر است در صورتی که مادر در عداد وراث باشــد، با توجه به بند ب ماده 892 قانون مدنی جهت کنترل حاجب، صفحات شناسنامه مربوط به تعداد فرزندان پدر و مادر متوفی نیز الزامی است.)
۵- در صورتی که متوفی دارای وصیت‌نامه رسمی باشد که در گواهی حصر وراثت نیز به آن اشاره شده است، اصل یا کپی برابر با اصل وصیت‌نامه نیز ضروری است.
۶- ارائه اصل یا کپی برابر با اصل گواهی پرداخت مالیات بر ارث مندرج بر سهام عدالت ضروری است. چرا که مطابق تبصره سه ماده دو آیین‌نامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت، تقسیم سهام عدالت متوفیانی که تاریخ فوت آن‌ها بعد از تاریخ ۱۳۹۹/۰۵/۰۱ باشد، منوط به پرداخت مالیات بر ارث است.