علی محمد قوام الملک (قوام دوم)

قوام الملک دوم میرزاعلی محمدخان فرزند چهارم میرزاعلی اکبر قوام است در اين زمان، دو برادر بزرگ‌ تر، ميرزا فتحعلي خان صاحب ديوان و ميرزا حسنعلي خان نصيرالملک، از القاب و عناوين شامخ ‌تر اشرافي برخوردار بودند و لذا لقب قوام‌الملک را به برادر کوچک ‌تر واگذاردند. او در مقايسه با دو برادر ارشد، که دهه هفتاد زندگي را تجربه کردند، کوتاه زيست و در 56 سالگي درگذشت. که: «در سال 1245 در شیراز متولد گشته، در ظل تربیت واجد ماجد خود، تحصیل کمالات مراتب و مردم داری را نمود و در سال 1268 به حکومت نواحی کازرون، مأمور گردید و در سال 75 به ضابطی جهرم و بلوک بیدشهر و جویم ابی احمد برقرار آمد و در سال 78 محال داراب را به ضمیمه ی حکومت ایلات خمسه ی اینالو و باصری و بهارلو و عرب ونفر، از امنای دولت در مدت ده سال تمام، از قرار سالی به مبلغی به مقاطعه قبول نمود، پس در آبادی نواحی داراب و انتظام ایلات خمسه، نهایت کوشش را به عمل آورده، به اندک زمانی، شوریدگی ایلات را به انتظام و خرابی داراب را به آبادی رسانید و به منصب سرتیپی اول نظام سرافراز گردید و در سال 82 که سال وفات والد ماجدش بود، به لقب جلیل «قوام الملک» قرین افتخار آمد (حسینی فسایی، 1/967)؛ در اين زمان، دو برادر بزرگ‌تر، ميرزافتحعلي خان صاحبديوان و ميرزاحسنعلي خان نصيرالملک، از القاب و عناوين شامخ‌تر اشرافي برخوردار بودند و لذا لقب قوام‌الملک را به برادر کوچک‌تر واگذاردند (http://www.shahbazi.org/: 11/بهمن/1390)، در سال 94 ایلات خطه ی لار و محال سبعه را ضمیمه ی حکومت داراب و ایلات خمسه نموده، در خدمت حضرت اشرف والا، حاجی معتمد الدوله فرهادمیرزا ادام الله بقاه، تعهد فتح قلعه ی تبر را که در نظرها از مقول ی ممتنعات بود، نمود و در شهر محرم سال 1294 از عهده ی تعهد حود برآمده، آن قلعه را مفتوح و قلعگیان را به دار بوار فرستاد ... و هم در این سال به لقب جلیل امیرتومانی سرافراز گردید» (حسینی فسایی، 1/967)، در وقایع اتفاقیه در باب ناخوشی وی که منجر به فوتش شد چنین آمده: «... جناب قوام الملک از روز پنجم ماه صفر حالش به هم خورده تا الحال که نهم است بسیار بدحال است به قسمی که اطبا از علاج مشارالیه عاجز مانده اند ... روز به روز حالش بدتر می شود، احتمال خطر دارد» (سعیدی سیرجانی، 1376: 4-203) و «در ماه صفر سال 1301 در شیراز، زندگانی و مناصب را بدرود نمود و به رحمت ایزدی پیوست و در پهلوی حصار مغربی تکیه ی خواجه حافظ مدفون گردید» (حسینی فسایی، 1/967). سعیدی سیرجانی درباره ی مرگ او نوشته است: «به جهت سوء معالجه ی حاج میرزامحمد حکیم باشی در شب پنج شنبه 12/صفرالمظفر/1301 قمری فوت شد» (سعیدی سیرجانی، 204).

علی محمد قوام سازنده ی عمارت باغ میرزا در باغ عفیف آباد بود (http://www.anobanini.ir/: 25/بهمن/1390).

روحش شاد و یادش گرامی باد.

منبع: تذکره مزارات خاک مصلی در شیراز